Eko Costa Rica

Costa Rica är känd för sin miljövänlighet, biologisk mångfald och ekoturism. Nu efter nästan tre månader här kan jag säga några ord om det men det blir alldeles subjektivt. Jag har läst lite och pratat med folk men det var ingen seriös undersökning.

En av de finaste saker här är att man får resa runt utan att se någon industri och att all energi kommer från naturliga källor - vatten- och vindkraft. Samtidigt mina personliga erfarenheter av att bo i San José är långt ifrån att vara miljövänliga. Luften är sämre än jag har någonsin upplevt tidigare (avgaser), jag har aldrigt ätit så mycket kött och jag producerar mycket skräp som inte går att återvinna (bl.a. får man allt inpackat i tusen plastpåsar). Det verkar dock att det börjar hända saker med källsortering och återvinning och jag är övertygat om att det kommer att bli bättre inom några år.

Det verkar också att majoritetet av folk är medvetna om miljöfrågor. Det finns artiklar som rör miljö på något sätt varje dag i dagstidningar. Folk är också stolta över Costa Ricans natur och har oftast kunskap om den. I den korta artikeln på engelska kan man läsa om den senaste undersökning som visar att nästan alla invånare är medvetna om klimatförändringar och de nämnar samma saker som jag som största miljöproblem - luftförorening och sophantering.

Den biologiska mångfalden är verkligen otrolig och det är något att vara stolt över men det är få som nämnar att under de senaste 50 åren antalet arter har minskat kraftigt och vissa arter som t.ex. aror håller på att försvinna. Positivt att det finns massor med projekt som har som mål att skydda vissa arter. En annan bra sak är ekoturism som växer, men uttrycket "eko", som överallt, är använt lite för mycket, ofta för att tjäna lite extra pengar. Det finns fortfarande folk som inte tar hänsyn till naturen och jag tror att turismen är på väg att förstöra många fina ställen.

Generellt sett har jag en positiv bild av det hur Costa Rica jobbar för naturen. Det är inte perfekt än men mycket har redan gjorts och man ser att de är på rätt spår. Stor respekt för det, för i den delen av världen, där man har många andra problem att lösa och saker att utveckla, att sätta naturen så högt på prioriteringslista är inte så självklart!

Vattenkraftverk. Elektrownia wodna.

Vindkraftspark som jag fick chans att besöka.
Elektrownia wiatrowa, którą miałam okazję odwiedzić.

Intressant, vackert och stör inte kossorna.
Interesujące, piękne i nie przeszkadza krowom.

På tal om biologik mångfald, hem till otroligt många arter. Vulkan Arenal, en till som gömmer sig bakom molnen. Under andra omständigheter är den en perfekt kon.
Jeśli mowa o bioróżnorodności, to miejsce jest niewiarygodnie bogate w gatunki. Wulkan Arenal, jeszcze jeden, który kryje się za chmurami. W innych okolicznościach ma kształt idealnego stożka. 

Vardag i San Jose. Allt står mer än rör på sig och producerar samtidigt mängder av avgaser.
Codzienność w San Jose. Wszystko bardziej stoi niż jedzie i produkuje jednocześnie masy spalin. 

Kostaryka słynie ze swoich działań na rzecz środowiska, różnorodności biologicznej i ekoturystyki. Teraz, po prawie trzech miesiącach pobytu tutaj, mogę powiedzieć parę słów na ten temat, chociaż będą to tylko subiektywne odczucia. Trochę czytałam i rozmawiałam z ludźmi, ale nie był to żaden poważny research z mojej strony.

Jedną z fajniejszych rzeczy w tym kraju jest to, że podróżując wszędzie dookoła nie widzi się w ogóle przemysłu, a cała energia pochodzi ze źródeł odnawialnych – wody i wiatru. Jednocześnie moje osobiste doświadczenia mieszkania w stolicy mają niewiele wspólnego z przyjaznością środowisku. Nigdy wcześniej nie doświadczyłam aż tak zanieszczyczonego powietrza (spaliny), ani nie jadłam tak dużo mięsa, a poza tym produkuję strasznie dużo śmieci, które nie idą do recyklingu (składa się na to m.in. to, że wszystko pakują w mnóstwo foliowych torebek). Trzeba jednak przyznać, że widać, że praca nad recyklingiem zaczyna się na poważnie i zapewne za kilka lat sytuacja będzie o wiele lepsza.

Wydaje się, że większość ludzi jest świadoma problemów, które wiąża się z ochroną przyrody. Każdego dnia w gazecie ukazują się artykuły, które w jakiś sposób dotyczą środowiska naturalnego. Ludzie są też dumni z bogactwa natury i najczęściej mają o niej wiedzę. W tym krótkim artykule po angielsku można przeczytać o niedawnym badaniu, które pokazuje, że niemal wszyscy obywatele są świadomi zmian klimatycznych i wymieniają te same rzeczy, co ja, jako największe problemy - zanieczyszczenie powietrza i gospodarkę odpadami.

Różnorodność biologiczna jest faktycznie niewiarygodna i można być z tego dumnym, jednak mało kto wspomina o tym, że liczba gatunków zmniejszyła się gwałtownie w ciągu ostatnich 50 lat, a niektóre niegdyś popularne gatunki, jak np. ara, są na wyginięciu. Pozytywne jest to, że widać wiele projektów, które mają na celu ochronę konkretnych gatunków. Inna dobra rzecz to ekoturystyka, która cały czas się rozwija, jednak przedrostek ”eko”, jak wszędzie, jest trochę nadużywany, często żeby po prostu trochę więcej zarobić. Ciągle zdarzają się ludzie bez szacunku dla natury i wydaje mi się, że turystyka zniszczy wiele pięknych miejsc.

Ogólnie rzecz biorąc mam pozytywny obraz tego, jak Kostaryka pracuje na rzecz natury. Może nie jest to jeszcze perfekcyjne, ale wiele już zrobiono, także widać, że wszystko zmierza w dobrym kierunku. Wielki szacunek za to, bo w tej części świata, gdzie jest wiele innych problemów do rozwiązania, tak wysoki priorytet dla natury wcale nie jest oczywisty!